در چند سال اخیر دانشگاه کرنل(Cornell) و مؤسسه اینسید(Insead) و مؤسسه واپیو(Wipo) به طور سالیانه حدود 130 الی 140 کشور را از نظر شاخص های نوآوری رتبه بندی می کنند.

امروزه دیگر جایگاه و اهمیت نوآوري در پیشرفت کشورها در عرصه داخلی و بین المللی بر کسی پوشیده نیست. نوآوري مسیرحرکت بهسوي جامعه دانشی را فراهم می سازد.در اقتصاد امروز که از مشخصه هاي اصلی آن، دانش مداري و جهانی شدن رو به افزایش است،نوآوري به عنوان قابلیت بکار بستن دانشهاي نو به منظور بهبود تولید و خلق محصولات و خدمات نو قلمداد شده و همچنین به عنوان محورتوانائی رقابت هم در سطح نهادهاي اقتصادي و هم در سطح کشورها مورد اتفاق نظر می باشد.

شاخص نوآوری جهانی (GII)

نقش نوآوری را به عنوان محرک رشد اقتصادی و رفاه کشورها مهم و کلیدی می شناسد و کشورها را با استفاده از 81 معیار در موضوعات مختلف از جمله آموزش، دسترس پذیری و انگیزه بخشی استعدادها و انتقال نیروها بین مرزها و بین شهرها رتبه بندی می کند.

II یک مرجع مهم در نوآوری بوده است؛ به‌طوری‌که تصمیم‌گیران سیاسی با هدف توسعه عملکرد نوآوری کشورها از آن به‌عنوان یک ابزار استفاده می‌کنند. در چند سال اخیر دانشگاه کرنل(Cornell) و مؤسسه اینسید(Insead) و مؤسسه واپیو(Wipo) به طور سالیانه حدود 130 الی 140 کشور را از نظر شاخص های نوآوری رتبه بندی می کنند.

نحوه محاسبه GII به این صورت است که این شاخص بر دو شاخص درون داد نوآوری و برون داد نوآوری استوار است. مولفه های درون داد نوآوری شامل نهادها، سرمایه انسانی و تحقیقات، زیر ساختها، پیچیدگی بازار و پیچیدگی کسب و کار است و مولفه های برون داد نوآوری شامل برون دادهای خلاقانه و برون دادهای دانش و تکنولوژی است. امتیاز این شاخص 100 است.

 

هدف انتشار گزارش نوآوري جهانی

گزارش نوآوري جهانی با هدف بررسی ابعاد مختلف نوآوري و ارائه ابزاري کمکی جهت سیاستگذاريهاي بلندمدت و کلان کشورها انتشار می یابد تا منجر به رشد نتایج و خروجیهاي آن، افزایش بهره وري و بهبود وضع اشتغال شود.در طول ده سال گذشته شاخص جهانینوآوري یک مرجع مهم در نوآوري بوده است.به طوري که تصمیم گیران سیاسی با هدف توسعه عملکرد نوآوري کشورها از آن به عنوانیک ابزار استفاده می کنند.

منبع گردآوری دادهها و اطلاعات عموماً بانک جهانی،مجمع جهانی اقتصاد،ویکی پدیا،گزارشهای یونسکو و گزارش اقتصاد خلاق کنفرانستجارت و توسعه سازمان ملل متحداست که طی آن 81 مولفه در 7 گروه یا بخش اصلی ارزیابی می شود. این 7 بخش اصلی شامل: 1-چهارچوب نهادی، 2- سرمایه انسانی و پژوهشی، 3- زیرساخت، 4- پیچیدگی بازار، 5-پیچیدگی کسب و کار، 6 -خروج های دانشی و فناورانه و 7- خروجی های خلاق می باشد.

 

رتبه ایران در نوآوری مطابق گزارش » شاخص جهانی نوآوری»

گزارش 2017 « شاخص جهانی نوآوری » در حالی منتشر شده است که رتبه ایران در سال 2017 نسبت به سال 2013 به میزان 38 رتبه ارتقا یافته است. بر پایه گزارش مشترک موسسه وایپو و دانشگاه کرنل و موسسه اینسید ایران از نظر شاخص جهانی نوآوری جایگاه جهانی75 را در سال 2017 کسب کرده است . در این گزارش 127 کشور ارزیابی و در فهرست نهایی رتبه بندی شده اند.

 

 

خروج های نوآوری شامل شاخص های خروج های دانش و فناورانه و همچنیین خروجی های خلاقانه می باشد.ورودی های نوآوری نیزشامل مقادیر شاخص های چارچوب نهادی، سرمایه های انسانی و پژوهشی ، زیرساخت ها،پیچیدگی بازار و پیچیدگ ی های کسب و کارمی باشد که هریک از این شاخص ها به همراه زیرشاخص های خود با بیان وضعیت کشور در ادامه بیان خواهد شد. شاخص اثربخشنوآوری نیز از نسبت خروجی های نوآوری به ورودی های نوآوری به دست می آید.

 

 

 

 

1- رتبه ایران در بخش چارچوب نهادی

بخش چارچوب نهادی شامل زیرشاخص های قوانین، مقررات، سیاستها، میزان حقوق، دستمزد کاری پرسینل، میزان مالیات و سهولت درتجارت می باشد. بر اساس نمودار زیر در سال های اخیر )از سال 2013 تا 2017 )رتبه ایران در شاخص های بخش چارچوب نهادی،26 پله ارتقاء یافته است.

2-رتبه ایران در بخش سرمایه انسانی و پژوهشی

بخش سرمایه انسانی،پژوهش و آموزش شامل زیر شاخص های آموزش نیروی انسانی، هزینه کرد GDP ، به نسبت استاد به دانشجو ومعلم به دانش آموز، R&D )تحقیق و توسیعه(، رتبه دانشگاه ها،درصد رشد ثبت نام کنندگان برای دریافت آموزش و دریافت آموزشهای عالی می باشد. بر اساس نمودار زیر رتبه ایران در سال 2013 از 56 به 45 در سال 21017 در بخش سرمایه انسانی و پژوهشی ارتقا یافته است.که نشان از توسعه سرمایه انسانی در بخش پژوهشی کشور دارد.

 

3- رتبه ایران در بخش زیرساخت ها

بخش زیرساختها: شامل رتبه و میزان سرمایه گذاری در IT ، میزان استفاده از IT ، حجم و کیفیت خدمات اینترنت دولت،تعدادشرکتهای الکترونیک ، سرعت اینترنت، حفظ محیط زیست، میزان استفاده از انرژی و گیاه های محیط زیست می باشد. رتبه ایران از نظرشاخص های زیر ساخت پژوهش و فناوری از 79 در سال 2013 به 97 در سال 2017 رسیده است که 20 پله ارتقاء داشته است.

 

4- رتبه ایران در بخش پیچیدگی بازار

بخش پیچیدگی بازار شامل سهولت کسب اعتبار مال ، حمایت از سرمایه گذاری های خرد، میزان سرمایه داری،ارزش کسب و کار و میزانGDP از صادرات، میزان سرمایه گذاری خطرپذیر، میزان رقابت پذیری داخل و خیارج می باشد. رتبه ایران در بخش شاخص های مربوط به پیچیدگی بازار از 123 در سال 2013 به 112 در سال 2017 رسیده و 11 پله ارتقا داشته است.

5- رتبه ایران در بخش پیچیدگی کسب و کار

بخش پیچدگی کسب و کار شامل مهارت شاغلین، پیشنهاد برای دریافت آموزش های مهارت ، هزینه کرد تحقیق و توسعه از بخشتجارت، اعتبارات مال برای تجارت، میزان همکاری و تعامل دانشگاه و صنعت، شیبکه سازی،میزان سرمایه گذاری خارج،میزان تجارت،بکارگیری نخبگان در شرکتهای تجاری و غیره می باشد. کشور ایران از رتبه 120 در سال 2013 به رتبه 115 در سال 2017 رسیده که 5 پله ارتقا داشته است.

6- رتبه ایران در بخش خروجی های دانشی و فناورانه

بخش خروج های دانش و فناورانه شامل میزان ثبت اختراعات، کاربرد اختراعات و تقاضا برای دریافت و خرید اختراعات، مقالات علموفنی ، شاخص اچ ایندکس، تجارتهای نو و جدید، استفاده از کامپیوتر و نرم افزار کیفیت،گواهی های ایزو 9001 ،فناوری های بکار رفتهدر صنعت، سرمایه های دانش و نخبگان، کیفیت و میزان فنا ورهای صادر شده، تجارت الکترونیک و غیره می باشد.رتبه ایران در بخشخروج های دانشی و فناورانه از 96 در سال 2013 به 47 در سال 2017 رسید و 49 رتبه ارتقا داشته است.

7- رتبه ایران در بخش خروجی های خلاقانه

بخش خروج های خلاقانه شامل ثبت علائم تجاری، طراحی های صنعت ، مدلهای کسب و کار الکترونیکی ، میزان هزینه کرد ایجادخلاقیک از کل دریافتهای حاصل شده از تجارت، میزان صادرات خلاقیت ها، مییزان درج مطلب در ویکی پدیاها و غیره می باشد .

در شاخص های مربوط به بخش خروج های خلاقانه رتبه ایران از 127 در سال 2013 به 65 در سال 2017 رسیده که 62 پله ارتقا داشته است.